Sta je niet langer dood op 'vloeiendheid'; je opvatting over het leren van een vreemde taal is waarschijnlijk vanaf het begin al fout geweest
Herken je dit?
Je hebt drieduizend woorden uit je hoofd geleerd, je telefoon staat vol met leer-apps, maar wanneer je een buitenlandse vriend tegenkomt, kom je niet verder dan 'Hello, how are you?'. Je begint aan jezelf te twijfelen: wat houdt 'vloeiend' zijn nu eigenlijk in? Dit onbereikbare doel voelt als een berg die op je drukt en je de adem beneemt.
We hebben vaak het idee dat een vreemde taal leren net is als deelname aan een langdurig examen, en dat 'vloeiendheid' de perfecte score op dat examen is. Maar vandaag wil ik je vertellen: dit idee is van de grond af aan verkeerd.
Vergeet die examens. Een taal leren lijkt eigenlijk meer op koken.
Als je taal als koken beschouwt, valt alles op zijn plek
Stel je voor, een beginnende kok wiens doel het is om een Michelinsterchef te worden. Als hij zich op slechts één ding richt – kookboeken uit zijn hoofd leren, duizenden namen van ingrediënten en hun eigenschappen van binnen en van buiten kennen – zou hij dan een heerlijke maaltijd kunnen bereiden?
Natuurlijk niet.
Hij zou misschien naar een stapel topingrediënten (jouw geleerde woorden) staren, maar niet weten hoe hij een pan moet opwarmen en olie moet toevoegen, of hoe hij smaken moet combineren, en uiteindelijk een 'donker gerecht' (een rampzalige maaltijd) creëren dat niemand door de keel krijgt.
Is dit niet de realiteit van hoe we een vreemde taal leren? We zijn geobsedeerd door 'hoeveel ingrediënten we hebben onthouden', in plaats van 'hoeveel gerechten we op tafel kunnen zetten'.
'Vloeiendheid' gaat niet over hoeveel woorden je kent, maar over of je met de woorden die je al kent, een 'fatsoenlijke maaltijd' kunt bereiden – oftewel, effectief kunt communiceren.
Drie mythes over 'vloeiendheid', als drie nutteloze kookboeken
Zodra je taal vanuit een 'kook'-perspectief bekijkt, worden veel langdurige problemen die je bezighielden, direct duidelijk.
1. Mythe één: Woordenschat = Vloeiendheid?
Iemand beweerde eens dat ik 'niet vloeiend' was, omdat ik tijdens een gesprek een ongebruikelijk woord vergat.
Dit is net zo belachelijk als beweren dat een Szechuan-chef geen goede kok is, omdat hij niet weet hoe hij Franse escargots moet bereiden.
Een echte culinaire meester streeft er niet naar om elk ingrediënt ter wereld te kennen, maar om met de beschikbare, alledaagse ingrediënten verbazingwekkende smaken te creëren. Op dezelfde manier is het kenmerk van een taalmeester niet dat hij elk woord in het woordenboek kent, maar dat hij de woorden die hij beheerst op een slimme manier kan gebruiken om gedachten duidelijk en moeiteloos te uiten.
2. Mythe twee: Is 'vloeiendheid' een zwart-witte finishlijn?
We denken vaak dat taalvaardigheid slechts twee staten kent: 'vloeiend' en 'niet vloeiend'.
Dit is alsof je koks alleen indeelt in 'culinaire goden' en 'keukenklunzen'. Maar de waarheid is: telt iemand die alleen roerei met tomaat kan maken als iemand die kan koken? Natuurlijk wel! Hij heeft zijn lunchprobleem opgelost.
Jouw taalvaardigheid is hetzelfde. Als je vandaag succesvol een kopje koffie kunt bestellen in een vreemde taal, dan beheers je 'de vloeiendheid van koffie bestellen'. Als je morgen met een vriend over een film kunt praten, dan beheers je 'de vloeiendheid van over films praten'.
'Vloeiendheid' is geen ver verwijderd eindpunt, maar een dynamisch, steeds uitbreidend bereik. Je doel zou niet moeten zijn om 'een Michelinchef te worden', maar 'welk gerecht wil ik vandaag leren maken?'
3. Mythe drie: Zijn moedertaalsprekers 'perfect vloeiend'?
Vraag je vrienden eens: kennen zij alle Nederlandse spreekwoorden en gezegden? Weten ze de betekenis van woorden als 'bekwaamheid', 'verkwanselen' of 'dienaangaande'?
De kans is groot van niet.
Statistieken tonen aan dat de woordenschat die een moedertaalspreker gedurende zijn leven beheerst, doorgaans slechts 10-20% van de totale woordenschat van zijn moedertaal bedraagt. Ja, als er een 'groot examen' over de moedertaal zou zijn, zouden we allemaal zakken.
De reden dat moedertaalsprekers 'vloeiend' zijn, is niet omdat ze alles weten, maar omdat ze binnen hun vertrouwde leef- en werkgebieden de taal moeiteloos en vrijelijk gebruiken. Ze zijn experts in hun eigen 'culinaire domein', niet de almachtige keukengod.
Stop met het najagen van een waanbeeld, begin met het echte 'koken'
Dus, vraag niet langer: 'Hoe word ik vloeiend?'
Je zou jezelf een concretere, krachtigere vraag moeten stellen: 'Wat wil ik vandaag bereiken met de vreemde taal?'
Wil je met een nieuwe buitenlandse vriend over je geboorteplaats praten? Of wil je een artikel over je idool kunnen lezen? Of een korte vergadering houden met een klant?
Breek die onbereikbare berg van 'vloeiendheid' op in kleine 'recepten' die je daadwerkelijk kunt uitvoeren. Bij elke voltooide taak groeit je zelfvertrouwen en je vermogen.
De essentie van leren is niet 'input', maar 'creatie'. De beste leermethode is om direct de 'keuken' in te stappen en aan de slag te gaan.
Natuurlijk kan het een beetje eenzaam en hulpeloos zijn om alleen in de keuken te ploeteren, vooral als je de juiste 'ingrediënten' (woorden) niet kunt vinden of de 'kookstappen' (grammatica) niet kent.
Op zo'n moment is een goede tool als een souschef die altijd klaarstaat. Neem bijvoorbeeld de Intent chat-app; de ingebouwde AI-vertaalfunctie is als jouw 'slimme kookboek'. Wanneer je vastloopt, kan het je onmiddellijk helpen de meest authentieke uitdrukking te vinden, zodat je naadloos kunt communiceren met vrienden over de hele wereld. Het creëert een echte keuken voor je, zodat je in de praktijk dapper al je gesprekken kunt 'bereiden'.
Echte groei komt voort uit elke echte interactie, uit elke succesvolle 'opdiening van een gerecht'.
Vanaf vandaag, vergeet dat vage woord 'vloeiendheid'.
Concentreer je op 'dat gerecht' dat je vandaag wilt maken, en geniet van het plezier van het creëren van verbindingen met taal. Je zult merken dat wanneer je niet langer het uitzicht vanaf de top najaagt, je al midden in het landschap loopt.