ნუ „იზეპირებთ“ ინგლისურს, „გასინჯეთ“ ის
ოდესმე გქონიათ მსგავსი გაუგებრობა:
ათ წელზე მეტია ინგლისურს სწავლობთ, ათასობით სიტყვა დაიზეპირეთ და გრამატიკის წესები ზეპირად იცით. მაგრამ უცხოელთან შეხვედრისას გონება უცებ გეცლებათ და ნახევარსაათიანი ფიქრის შემდეგ მხოლოდ „Hello, how are you?“-ს ამოღერღვა შეგიძლიათ?
ჩვენ ყოველთვის გვგონია, რომ ენის სწავლა მათემატიკური ამოცანის ამოხსნას ჰგავს – საკმარისია ფორმულები (გრამატიკა) და ცვლადები (სიტყვები) დავიმახსოვროთ და სწორ პასუხს მივიღებთ. მაგრამ შედეგი რა არის? ენობრივ „თეორიულ გიგანტებად, პრაქტიკულ ჯუჯებად“ ვიქეცით.
პრობლემა რაშია?
იმიტომ რომ თავიდანვე შევცდით. ენის სწავლა არასოდეს ყოფილა უბრალოდ „სწავლა“, არამედ უფრო „კერძის მომზადებას“ ჰგავს.
რეცეპტებს იზეპირებთ, თუ საჭმლის მომზადებას სწავლობთ?
წარმოიდგინეთ, გსურთ ისწავლოთ ნამდვილი იტალიური პასტის მომზადება.
ორი მეთოდი არსებობს:
პირველი – ყიდულობთ სქელ იტალიური სამზარეულოს ენციკლოპედიას და ზეპირად სწავლობთ ყველა ინგრედიენტის სახელს, წარმოშობას, კვებით ღირებულებას, ასევე ყველა კულინარიული ზმნის მნიშვნელობას. შეგიძლიათ ასობით ტომატის სოუსის რეცეპტიც კი დაწეროთ დაუფიქრებლად.
მაგრამ სამზარეულოში ერთხელაც არ შეგსვლიათ.
მეორე – შედიხართ სამზარეულოში, გვერდით კი იტალიელი მეგობარი გყავთ. ის გაყნოსინებთ რეჰანის არომატს, გასინჯვინებთ ზეითუნის ზეთის გემოს და გაგრძნობინებთ ცომის ტექსტურას ხელში. შესაძლოა ენას აგებდეთ და მარილს შაქრად თვლიდეთ, მაგრამ საკუთარი ხელით მოამზადეთ პირველი, შესაძლოა არასრულყოფილი, მაგრამ ორთქლმოკვამი იტალიური მაკარონი.
რომელი მეთოდი გასწავლით ნამდვილად კერძის მომზადებას?
პასუხი თავისთავად ცხადია.
ჩვენი წარსული ენის სწავლა სწორედ პირველი მეთოდი იყო. სიტყვების სია ინგრედიენტებია, გრამატიკის წესები კი – რეცეპტები. ჩვენ გამუდმებით „რეცეპტებს ვიზეპირებდით“, მაგრამ გვავიწყდებოდა, რომ ენის საბოლოო მიზანი ამ კერძის „გასინჯვა“ და „გაზიარებაა“.
ენა არ არის წიგნებში უმოქმედოდ მყოფი მკაცრი ცოდნა. ის ცოცხალია, თბილია, ატარებს ქვეყნის კულტურულ „არომატს“. მხოლოდ მაშინ შეძლებთ მის სრულყოფილად ათვისებას, თუ პირადად „გასინჯავთ“ მას, რეალურ დიალოგებში შეიგრძნობთ მის რიტმს, იუმორს და ემოციას.
როგორ გავხდეთ „ენის გურმანი“?
შეწყვიტეთ საკუთარი თავის გამოცდებისთვის მოსამზადებელ სტუდენტად აღქმა და დაიწყეთ ახალი არომატების აღმომჩენ „გურმანად“ საკუთარი თავის მიჩნევა.
1. შეცვალეთ მიზანი: ნუ ისწრაფვით სრულყოფილებისკენ, არამედ იმისთვის, რომ „ჭამადი“ იყოს
ნუ იფიქრებთ: „ამ 5000 სიტყვას რომ დავიზეპირებ, მერე ვილაპარაკებ“. ეს ისეთივე აბსურდულია, როგორც: „ყველა რეცეპტს რომ დავიზეპირებ, მერე მოვამზადებო“. თქვენი პირველი მიზანი უნდა იყოს უმარტივესი „პომიდვრის ომლეტის“ მომზადება – თქვენი ნასწავლი რამდენიმე სიტყვით, შეძლოთ უმარტივესი რეალური საუბრის წარმართვა. თუნდაც გზის კითხვა ან ყავის შეკვეთა. წარმატების იმ მომენტში მიღებული კმაყოფილება, გამოცდაზე მიღებულ უმაღლეს ქულაზე ბევრად უფრო შთამაგონებელია.
2. იპოვეთ სამზარეულო: შექმენით რეალური კონტექსტი
საუკეთესო სამზარეულო არის ადგილი, სადაც ნამდვილი ადამიანები და ნამდვილი „ცეცხლი“ (აქტიური ატმოსფერო) არის. ენისთვის, ეს „სამზარეულო“ მშობლიურ ენაზე მოსაუბრესთან კომუნიკაციის გარემოა.
ვიცი, ეს რთულია. ჩვენს გარშემო არც ისე ბევრი უცხოელია და გვეშინია, რომ შეცდომის დაშვებით თავს შევირცხვინებთ. ეს ჰგავს კულინარიის დამწყებს, რომელსაც ყოველთვის ეშინია სამზარეულოს არევა.
საბედნიეროდ, ტექნოლოგიამ მოგვცა სრულყოფილი „ვირტუალური სამზარეულო“. მაგალითად, Intent-ის მსგავსი ხელსაწყო, რომელიც თარჯიმნის ასისტენტით აღჭურვილი გლობალური ჩეთის ოთახია. შეგიძლიათ ნებისმიერ დროს, ნებისმიერ ადგილას იპოვოთ მეგობარი მსოფლიოს მეორე ბოლოდან და თამამად დაიწყოთ საუბარი. შეცდომა დაუშვით? ხელოვნური ინტელექტის თარჯიმანი მყისიერად დაგეხმარებათ გამოსწორებაში, თანამოსაუბრეს ადვილად ესმის თქვენი ნათქვამი და თქვენც მაშინვე სწავლობთ ყველაზე ავთენტურ გამოთქმებს.
აქ არავინ დაგცინებთ თქვენს „კულინარიულ ნიჭს“, ყოველი კომუნიკაცია არის მარტივი და სახალისო კულინარიული ვარჯიში.
დააჭირეთ აქ და დაუყოვნებლივ შედით თქვენს „ენის სამზარეულოში“
3. ისიამოვნეთ პროცესით: დააგემოვნეთ კულტურა და არა მხოლოდ ლექსიკა
როდესაც სხვა ენაზე კომუნიკაციას შეძლებთ, სრულიად ახალ სამყაროს აღმოაჩენთ.
გაიგებთ, რომ სხვადასხვა ქვეყნის ადამიანებს განსხვავებული იუმორის გრძნობა აქვთ; მიხვდებით, თუ რატომ აქვს უბრალო სიტყვას ასეთი ღრმა მნიშვნელობა მათ კულტურაში; მათთან საუბრით შეგიძლიათ, „ვირტუალურად დააგემოვნოთ“ მათი მშობლიური კერძები და გაიგოთ მათი ცხოვრების შესახებ.
სწორედ ეს არის ენის სწავლის ნამდვილი ხიბლი. ის დამქანცველი სამუშაო კი არა, გემრიელი თავგადასავალია.
ასე რომ, ნუ იქნებით მხოლოდ რეცეპტების შემგროვებელი.
შედით სამზარეულოში, პირადად გასინჯეთ ენის გემო. აღმოაჩენთ, რომ ის ბევრად გემრიელია, ვიდრე წარმოგედგინათ.