Hættu að „hamra“ enskuna, þú þarft að „smakka“ hana
Hefur þú einhvern tímann lent í þessu vandamáli:
Eftir að hafa lært ensku í yfir tíu ár, lært þúsundir orða utanbókar og kunnað málfræðireglur upp á tíu. En um leið og þú hittir útlending verður hugurinn tómur á svipstundu, og eftir langa pælingu geturðu bara kreppt út úr þér „Hello, how are you?“
Við höfum alltaf haldið að tungumálanám sé eins og að leysa stærðfræðidæmi; að ef maður bara man eftir formúlunum (málfræði) og breytunum (orðum), þá fái maður rétt svar. En hver er niðurstaðan? Við erum orðin „risar í kenningu, dvergar í framkvæmd“ í tungumálum.
Hvar liggur vandamálið?
Því við höfum gert mistök frá upphafi. Að læra tungumál hefur aldrei verið „að læra“ í hefðbundnum skilningi, heldur meira eins og „að læra að elda“.
Ertu að læra uppskriftir utanbókar, eða ertu að læra að elda?
Ímyndaðu þér að þú viljir læra að búa til ekta ítalskan pastarétt.
Það eru tvær leiðir:
Fyrri leiðin: Þú kaupir þér þykka bók um ítalska matargerð og lærir utanbókar öll nöfn hráefna, uppruna þeirra, næringarefni, og skilgreiningar allra eldhúsverba til hlítar. Þú getur jafnvel skrifað upp hundrað mismunandi tómatsósuuppskriftir án þess að kíkja.
En þú hefur aldrei einu sinni stigið fæti inn í eldhús.
Seinni leiðin: Þú ferð inn í eldhús, með ítalskan vin þinn við hlið. Hann lætur þig lykta af basilíku, smakka á extra virgin ólífuolíu og finna áferðina á deiginu í höndunum. Þú gætir talað hikandi, jafnvel ruglað salti við sykur, en þú eldaðir þinn fyrsta, kannski ekki fullkomna en gufandi, ítalska pastarétt.
Hvor leiðin mun kenna þér að elda mat almennilega?
Svarið er augljóst.
Tungumálanámið okkar í fortíðinni hefur verið fyrri leiðin. Orðalistar eru hráefnin, málfræðireglur eru uppskriftirnar. Við höfum verið eins og brjálaðir að „hamra uppskriftir utanbókar“, en gleymt því að endanlegur tilgangur tungumáls er að „smakka“ og „deila“ þessum rétti.
Tungumál er ekki stíf þekking sem liggur í bókum; heldur lifandi, hlýtt og hefur „bragð“ sem endurspeglar menningu lands. Aðeins ef þú „smakkar“ það sjálfur, finnur taktinn, húmorinn og tilfinningarnar í raunverulegum samræðum, getur þú sannarlega náð tökum á því.
Hvernig á að verða „tungumálafagurkeri“?
Hættu að líta á þig sem nemanda sem er að undirbúa sig fyrir próf, og byrjaðu að líta á þig sem „fagurkeri“ sem er að kanna nýja bragði.
1. Breyttu markmiði: Ekki sækjast eftir fullkomnun, heldur að rétturinn sé „borðhæfur“
Hættu að hugsa „ég byrja þegar ég er búinn að læra þessi 5000 orð utanbókar“ – það er jafn fáránlegt og að hugsa „ég byrja að elda þegar ég er búinn að læra allar uppskriftir utanbókar“. Fyrsta markmið þitt ætti að vera að búa til einfaldasta réttinn, „tómataeggjahræru“ – að ljúka einfaldasta raunverulega samræðu með aðeins nokkrum orðum sem þú kannt. Jafnvel þó það sé bara að spyrja til vegar eða panta kaffi. Á því augnabliki sem þér tekst það, er sú árangurstilfinning miklu hvetjandi en fullt hús stiga á prófi.
2. Finndu eldhúsið: Skapaðu raunverulegt samhengi
Besta eldhúsið er þar sem er raunverulegt fólk og raunveruleg lífsreynsla. Fyrir tungumál er þetta „eldhús“ umhverfið þar sem maður hefur samskipti við móðurmálsfólk.
Ég veit, þetta er erfitt. Við höfum ekki svo marga útlendinga í kringum okkur, og óttumst að skammast okkar ef við segjum eitthvað rangt. Þetta er eins og byrjandi kokkur sem hefur áhyggjur af því að gera eldhúsið að algjörri óreiðu.
Sem betur fer hefur tæknin gefið okkur fullkomið „hermilseldhús“. Til dæmis er tól eins og Intent eins og alþjóðlegt spjallrásarherbergi með innbyggðum þýðingaraðstoðarmanni. Þú getur fundið vin frá öðrum enda heims hvenær sem er og hvar sem er, og talað af djörfung. Segirðu eitthvað rangt? Gervigreindarþýðing mun strax leiðrétta þig, hinn aðilinn mun auðveldlega skilja þig, og þú getur strax lært ekta orðasambönd.
Hér mun enginn hlæja að „eldunarfærni“ þinni, og hvert samskipti eru létt og skemmtileg eldunarástund.
Smelltu hér til að ganga strax inn í „tungumálaseldhúsið“ þitt
3. Njóttu ferlisins: Smakkaðu menningu, ekki bara orðaforða
Þegar þú getur átt samskipti á öðru tungumáli muntu uppgötva algjörlega nýjan heim.
Þú munt komast að því að fólk frá mismunandi löndum hefur mismunandi húmor; þú munt skilja hvers vegna einfalt orð hefur svo djúpa merkingu í menningu þeirra; þú getur jafnvel „smakkað“ matargerð heimalands þeirra á netinu með því að spjalla við þá og kynnst lífi þeirra.
Þetta er hinn raunverulegi sjarmi tungumálanáms. Það er ekki leiðinlegt verkefni, heldur ljúffengt ævintýri.
Svo, hættu að vera bara sá sem safnar uppskriftum.
Gakktu inn í eldhúsið og smakkaðu tungumálið sjálfur. Þú munt komast að því að það er miklu ljúffengara en þú ímyndaðir þér.