Ez ikasi atzerriko hizkuntzak buruz: hizkuntza bat ikasten ari zara, ez errezeta-liburu bat
Sentipen hori izan al duzu inoiz?
Pila bat testuliburu erosi dituzu, hainbat aplikazio deskargatu dituzu, eta egunero gogotsu ikasi dituzu hitzak eta gramatika. Baina atzerritar batekin topo egitean, burua hutsik geratzen zaizu, eta ordu erdi igaro ondoren ere, "Hello" bat besterik ezin duzu esan.
Sarri sentitzen gara nahasirik: Zergatik ahalegintzen naizen hainbeste, eta nire atzerriko hizkuntzaren maila geldirik dago oraindik?
Arazoa izan daiteke, hasieratik norabidea oker hartu dugula.
Errezeta-liburuak irakurriz sukaldari bikain bat bihurtu al zaitezke?
Imajina ezazu sukaldatzen ikasi nahi duzula. Orduan, munduko sukaldaritza-liburu lodiena erosten duzu, eta orrialde bakoitzeko osagaien proportzioak, suaren kontrola eta sukaldaritza-urratsak buruz ikasten dituzu, guztiz ondo.
Orain galdetzen dizut: Horrela, mahai bete plater on prestatu ahal izango dituzu?
Erantzuna argi dago: noski ezetz.
Zeren sukaldaritza eskulan bat delako, ez ezagutza bat. Sukaldera sartu behar zara, osagaiak eskuz ukitu, olioaren tenperatura sentitu, gozagarriak probatu, eta baita pare bat aldiz hanka sartu ere, benetan menperatzeko.
Hizkuntzak ikastea ere horrelakoa da.
Sarri, hizkuntza historia edo geografia bezalako "ezagutza-arlo" gisa hartzen dugu, hitzak (osagaiak) eta gramatika (errezetak) buruz ikasiz gero, automatikoki "ikasi" egingo dugula pentsatuz.
Baina denok ahazten dugu, hizkuntzaren izaera, komunikatzeko eta bizitza esperimentatzeko erabiltzen den "eskulan" bat dela.
- Hitz-zerrendak, errezeta-liburuko osagaien zerrendak bezalakoak dira. Izena bakarrik jakinda, ez dakizu haien zaporea eta testura.
- Gramatika-arauak, errezeta-liburuko sukaldaritza-urratsak bezalakoak dira. Oinarrizko egitura ematen dizute, baina ezin dizute irakatsi ezusteko egoerei aurre egiteko malgutasuna.
- Benetan jendearekin hitz egitea eta komunikatzea, sukaldera sartu, sua piztu eta prestatzen hasteko prozesua da. Akatsak egingo dituzu, edo "gatza azukrearekin nahastuko duzu", baina hori da aurrera egiteko modu bakarra baita.
Begiratu eta ez egin besterik ez baduzu, beti izango zara "elikagai kritikari" bat, ez "sukaldari" bat. Era berean, ikasi eta ez "erabili" besterik ez baduzu, beti izango zara "hizkuntza ikertzaile" bat, ez aske komunikatzeko gai den pertsona bat.
Utzi alde batera "ondo eta gaizki", besarkatu "zaporea"
Sukaldean, ez dago "ondo edo gaizki" absolutu bat, baizik eta "zapore ona duen ala ez". Soja saltsa koilarakada bat gehiago, gatz pixka bat gutxiago, zuk eta janariaren arteko interakzioak dira.
Hizkuntzak ikastea ere berdin da. Ez izan beldurrik akatsak egiteko gehiago. Hitz bat gaizki esatea, denbora bat oker erabiltzea, hori ez da inola ere "porrot" bat, zaporea ematen ari zaren besterik ez da. Akats bakoitza feedback baliotsu bat da, hurrengoan modu jatorrago eta zehatzagoan hitz egin dezazun.
Benetako jariotasuna ez dator gramatika akatsgabe batetik, baizik eta probatzera ausartzearen eta prozesuaz gozatzearen lasaitasunetik.
Nola aurkitu zure "sukalde esklusiboa"?
Arrazoia ulertzen da, baina arazo berri bat sortzen da: "Non aurki dezaket jendea praktikatzeko? Beldur naiz gaizki hitz egingo ote dudan, eta besteak ez nauela ulertuko, hori zein lotsagarria izango litzateke!"
Hori sukaldari hasiberri baten antzekoa da, beti kezkatuta dago bere platerak ondo egongo ez direlako, eta ez da ausartzen inor gonbidatzera probatzera.
Zorionez, gaur egun, teknologiak "platerak probatzeko sukalde pribatu" perfektu bat eskaini digu. Hemen, ausardiaz proba dezakezu, inolako presiorik gabe.
Esate baterako, Intent bezalako tresna bat, zure "AI itzultzaile laguntzaile sukaldari" bezalakoa da. Denbora errealeko itzulpenak barne hartzen dituen txat-aplikazio bat da, munduko edozein herrialdetako jendearekin oztoporik gabe komunikatu zaitezke. Nola adierazi ez dakizunean, AIak berehala lagun diezazuke; eta bestearen esamolde jatorrak ikasi nahi dituzunean, inspirazioa ere eman diezazuke.
Sukalde "seguru" bat sortzen dizu, eta horrela "sukaldaritzan" zentratu zaitezke - hau da, komunikazioaren eta konexioaren beraren plazerean, eta ez etengabe "hanka sartuko ote duzun" kezkatu.
Beraz, gaurtik aurrera, aldatu hizkuntzak ikasteko modua.
Ez ezazu zeure burua gogor ikasten duen ikasle bat bezala ikusi gehiago, baizik eta jakin-minez beteriko sukaldari bat bezala.
Utzi alde batera testuliburu astunak, eta joan hizkuntza bat "dastatzera". Ikusi jatorrizko bertsioan dagoen film bat, entzun atzerriko abesti bat, eta are garrantzitsuagoa dena, bilatu benetako pertsona bat hitz egiteko.
Zure hizkuntzaren bidaia ez litzateke azterketa aspergarri bat izan behar, baizik eta koloretsu eta zaporetsu den jaialdi bat.
Prest al zaude lehenengo ziztada emateko?