Ná labhair an tSeapáinis ‘leabhar scoile’ a thuilleadh! Faigh greim ar na ‘eochracha’ seo, agus beidh tú ag comhrá le Seapánaigh mar a bheadh sean-chara agat

An raibh an mothúchán seo ort riamh?

Cé gur oibrigh tú go crua chun Seapáinis a fhoghlaim, agus go raibh an ghramadach ar do mhéar agat, agus go raibh neart focal ar eolas agat, a luaithe is a labhraíonn tú le Seapánach, braithfidh tú gur róbat tú. Tá an méid a deir tú béasach agus ceart, ach tá sé... righin, gan mórán ‘teagmháil dhaonna’ ann.

Freagraíonn an duine eile go béasach, ach mothaíonn tú i gcónaí go bhfuil balla dofheicthe eatarthu.

Cad go díreach é an balla seo? Go deimhin, níl mórán baint aige seo le do ghramadach ná le do stór focal. Is í an fhadhb ná go bhfuil tú ag ‘cnagadh ar an doras’ i gcónaí, ach níl an eochair faighte agat chun dul isteach i ‘seomra suí’ a saol.

Samhlaigh gur teach í an teanga. Is é an tSeapáinis chaighdeánach a mhúineann leabhair scoile duit ná conas cnagadh go béasach ar an ‘príomhdhoras’. Tá sé seo tábhachtach, ar ndóigh, ach tarlaíonn an fíor-chomhrá, an comhrá croíúil, i ‘seomra suí’ an tí. Ansin, scaoileann daoine a gcuid garda agus bíonn siad ag comhrá ar bhealach níos neamhchúisí, níos dlúithe.

Agus is iad na focail seo a bhfuilimid chun labhairt fúthu inniu ná na heochracha draíochta sin a ligeann duit dul isteach go díreach sa ‘seomra suí’. Ní hamháin gur focail iad seo, ach aicearraí freisin chun tuiscint chultúrtha níos doimhne agus caidreamh idirphearsanta níos fearr a bhaint amach.

An Chéad Eochair: Eochair an Mhothaithe ‘Aerúlachta’

Is iontach an rud é go mbíonn Seapánaigh ag gabháil agus ag cur in iúl na n-atmaisféar agus na mothúchán caolchúiseach, do-labhartha sin sa saol. Léiríonn foghlaim na bhfocal seo nach bhfuil tú ag éisteacht leo amháin, ach go bhfuil tú ag mothú a gcuid mothúchán freisin.

木漏れ日 (Komorebi) Cur síos ar an fhocal seo is ea ‘na spotaí solais a scaipeann an ghrian trí bhearnaí duilleog na gcrann’. Nuair a bhíonn tú ag siúl sa pháirc le cara, agus gaoth éadrom ag séideadh, agus solas na gréine ag damhsa ar an talamh, ní gá duit a rá ‘Féach, tá solas na gréine agus scáthanna na gcrann chomh hálainn’, ach is féidir leat a rá ‘Wow, Komorebi atá ann’, agus tuigfidh an duine eile láithreach gur duine thú a thuigeann an saol agus a bhfuil blas maith air. Osclaíonn an eochair seo comhbhá aeistéitiúil agus giúmar.
森林浴 (Shinrin-yoku) Is é an bhrí litriúil ná ‘snámh foraoise’. Ní folcadán fíor atá á chur síos anseo, ach an mothú cneasaithe a bhaineann le siúlóid san fhoraois, ag ligean don intinn agus don chorp iad féin a thumadh sa ghlasra agus san aer úr. Nuair a iarrann cara ort dul ag siúl sa tsléibhe, is féidir leat a rá ‘Go maith, bainfimid taitneamh as Shinrin-yoku!’ Tá sé seo i bhfad níos barántúla ná ‘dul ag anáil aer úr’, agus léiríonn sé níos fearr do thiontú ar an atmaisféar síochánta, cneasaithe sin.
渋い (Shibui) Is iontach an focal seo. Is é an bhrí bhunaidh ná ‘searbh’, ach mar mholadh, tagraíonn sé do ‘fhuaraíocht neamhshonraíoch, seanré, uigeach’. Is féidir cur síos a dhéanamh ar sheanrud le dearadh simplí, ar dhuine uasal a bhfuil blas iontach aige, nó ar chaifé a bhfuil mothú seanré air, mar Shibui. Ní hé an cineál sin ‘treocht’ gealghlan é, ach áilleacht atá tagtha chun suí agus a sheasann le tástáil ama. Nuair is féidir leat an focal seo a úsáid, léiríonn sé go bhfuil do mheastóireacht aeistéitiúil imithe thar an dromchla.

An Dara hEochair: Eochair an Chuimsithe ‘Sa Chiorcal’

Tá focail áirithe ann atá cosúil le pas do shearmanais shóisialta. Má deir tú iad i gceart, beidh tú in ann dul isteach sa ghrúpa láithreach agus an t-atmaisféar a dhéanamh taitneamhach.

お疲れ (Otsukare) Is cinnte gur frása draíochta uilíoch é seo in ionaid oibre na Seapáine agus i measc cairde. Nuair a bhíonn tú ag fágáil na hoibre, tar éis tionscadail, nó fiú ag beannú do chairde, is féidir leat ‘Otsukare!’ a rá (Tá obair chrua déanta agat!). Is beannacht é, agus léiriú buíochais agus aitheantais freisin. Tar éis lá oibre, ag dul ag ól le comhghleacaithe, nuair a ardóidh tú do ghloine, in ionad ‘Kanpai’ (Sláinte!) a rá, abair ‘Otsukare!’, agus tagann an dlúthpháirtíocht sin ‘comhpháirtithe a throid le chéile’ chun cinn láithreach.
いただきます (Itadakimasu) Frása nach mór a rá roimh bhéilí. Is minic a aistrítear é mar ‘Tá mé ag tosú’, ach is é a bhrí níos doimhne ná ‘Glacaim an bia seo le buíochas’. Is léiriú buíochais é seo do gach duine a chuir leis an mbéile seo (ó fheirmeoirí go príomhchócaire). Cibé an bhfuil tú ag ithe leat féin nó le daoine eile, léiríonn an frása seo meas agus deasghnáth.
よろしく (Yoroshiku) Is frása draíochta uilíoch eile é seo, a chiallaíonn ‘tabhair aire dom, le do thoil’ nó ‘bí deas liom’. Is féidir leat é a úsáid nuair a bhuaileann tú le duine den chéad uair, ag iarraidh fabhair ar dhuine, nó ag dul isteach i bhfoireann nua. Cuireann ‘Yoroshiku’ simplí dearcadh umhlaíochta, cairdeas, agus ionchas comhoibriú taitneamhach sa todhchaí in iúl. Is é seo an chéad chéim chun caidreamh maith daonna a thógáil.

An Tríú hEochair: Eochair an ‘Dhuine Inmheánaigh’

Nuair a bhíonn do chaidreamh gar go leor, is féidir leat na ‘cóid inmheánacha’ níos neamhfhoirmiúla seo a úsáid. Is féidir leo an fad idir tú féin agus do chairde a laghdú láithreach.

やばい (Yabai) Úsáidtear an focal seo ró-mhinic! Is é an bhrí atá leis ná ‘uafásach’ nó ‘iontach’, ag brath go hiomlán ar do ghuth agus ar an gcomhthéacs. Má fheiceann tú tírdhreach thar a bheith álainn, is féidir leat ‘Yabai!’ (Chomh hálainn!) a rá; má tá tú ar tí a bheith déanach, is féidir leat ‘Yabai!’ (Ó, uafásach!) a rá freisin. Léiríonn an cumas an focal seo a úsáid go solúbtha go dtuigeann tú cheana féin an bealach a mbíonn daoine óga sa tSeapáin ag comhrá.
めっちゃ (Meccha) / ちょ (Cho) Ciallaíonn an dá fhocal seo ‘sár-’, ‘an-’, agus is leaganacha neamhfhoirmiúla de ‘totemo’ iad. Tá claonadh ag Meccha i dtreo canúint Kansai, ach úsáidtear é ar fud na Seapáine anois. ‘Tá an cáca seo meccha blasta!’ (Tá an cáca seo sár-bhlasta!) Is fusa é sin a chloisteáil ná ‘Tá an cáca seo an-bhlasta’.
マジで (Majide) Ciallaíonn sé ‘dáiríre?’, ‘fíor?’ nó ‘go dáiríre’. Nuair a insíonn cara duit rud éigin iontasach, is féidir leat do shúile a leathnú agus fiafraí ‘Majide?’. Nó más mian leat béim a chur ar rud éigin, is féidir leat a rá ‘Tá an scannán seo majide go maith!’ (Tá an scannán seo an-mhaith!). Tá sé lán de spiorad an tsaoil, ag déanamh do chomhráite níos bríomhaire.

Conas is féidir na ‘Eochracha’ seo a Mháistir i nDáiríre?

Ar ndóigh, is é an bealach is fearr ná iad a úsáid go minic.

Ach cad a dhéanfá mura bhfuil cairde Seapánacha agat faoi láthair, nó má tá náire ort cleachtadh a dhéanamh i saol fíor? Is é an rud atá uait ná ‘láthair chleachtaidh’ inar féidir leat fíor-chomhráite a bheith agat gan brú, am ar bith, áit ar bith.

Ag an bpointe seo, is féidir le huirlisí cosúil le Intent cabhrú go mór. Is aip comhrá é a bhfuil aistriúchán AI ionsuite ann, a ligeann duit cumarsáid a dhéanamh go héasca le cainteoirí dúchais ó gach cearn den domhan. Is féidir leat na focail a d'fhoghlaim tú inniu a úsáid go dána agus a fheiceáil conas a fhreagraíonn daoine eile i gcomhthéacsanna éagsúla. Cabhróidh aistriúchán AI leat na comhthéacsanna caolchúiseacha agus na difríochtaí cultúrtha a thuiscint, rud a ligeann duit fás go tapa i gcleachtas fíor-domhain.

Tá sé cosúil le comhpháirtí teanga ar líne 24 uair an chloig a bheith agat, a bheidh leat ag oscailt doras i ndiaidh dorais chun fíor-chultúr agus cairdeas.

Ní hé deireadh an fhoghlaim teanga riamh ná leabhar scoile a chur de ghlanmheabhair, ach comhrá ó chroí, te a bheith agat le duine eile suimiúil.

Ó inniu amach, ná bí sásta ach le cnagadh ar an doras. Téigh agus bailigh na heochracha sin a osclóidh an ‘seomra suí’, agus isteach sa domhan atá taobh thiar den teanga.

Cliceáil anseo chun tús a chur le do thuras cairdeas domhanda